Viêm phụ khoa là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị phòng ngừa
Ngày đăng: 21.02.2024
Đánh giá:
Viêm phụ khoa là một trong những bệnh lý thường gặp nhất ở nữ giới. Thế nhưng, phần lớn chị em đều chưa có kiến thức chăm sóc sức khỏe sinh sản. Từ đó vô tình khiến bệnh tiến triển phức tạp và gây khó khăn trong quá trình điều trị. Việc tìm hiểu nguyên nhân, biểu hiện viêm phụ khoa cũng như các phương pháp điều trị bệnh hiệu quả trong bài viết dưới đây sẽ giúp chị em chủ động phòng ngừa, thăm khám sớm khi có triệu chứng bất thường.
Viêm phụ khoa là gì?
Viêm phụ khoa là tình trạng nhiễm trùng tại cơ quan sinh sản nữ giới do sự xâm nhập và tấn công của vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng…
Thống kê cho biết có khoảng 90% chị em phụ nữ mắc các loại bệnh viêm nhiễm phụ khoa như viêm âm đạo, viêm cổ tử cung, viêm lộ tuyến cổ tử cung, viêm tử cung, viêm buồng trứng… Hầu hết chị em phụ nữ đều có nguy cơ bị viêm nhiễm phụ khoa, song bệnh phổ biến hơn ở những nữ giới trong độ tuổi sinh sản, đã hoạt động tình dục, phụ nữ mang thai hoặc đang trong thời kỳ mãn kinh, tiền mãn kinh.
Viêm phụ khoa không chỉ gây phiền toái trong sinh hoạt hàng ngày mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng sinh sản của nữ giới. Do đó, việc thăm khám sớm ngay khi có triệu chứng bệnh là việc làm cần thiết giúp điều trị bệnh hiệu quả và ngăn chặn biến chứng nguy hiểm.
Dấu hiệu viêm nhiễm phụ khoa
Dưới đây là một số biểu hiện viêm phụ khoa thường gặp, chị em cần lưu ý:
Khí hư bất thường
Khí hư là tấm gương phản chiếu sức khỏe phụ khoa của chị em phụ nữ. Khí hư bình thường có màu trắng trong như lòng trắng trứng, hơi dai dính, không mùi hoặc có mùi tanh nhẹ. Khí hư sẽ tiết ra nhiều hơn trong thời điểm mang thai, giai đoạn rụng trứng hoặc khi quan hệ tình dục.
Khi bị viêm phụ khoa, âm đạo sẽ tiết nhiều khí hư bất thường. Tính chất khí hư thay đổi, đặc sệt, vón cục như bã đậu hoặc loãng như nước. Màu sắc khí hư chuyển thành màu trắng đục, vàng, xanh, nâu đen, thậm chí có lẫn máu, kèm theo đó là mùi hôi tanh khó chịu.
Ngứa vùng kín
Một trong những triệu chứng điển hình khi bị viêm phụ khoa là ngứa vùng kín. Cơn ngứa kéo dài âm ỉ, ngứa nhiều hơn về đêm khiến chị em khó chịu, bứt rứt, mất tự tin trong giao tiếp hàng ngày.
Đau vùng bụng dưới
Nữ giới thường đau bụng dưới trong những ngày đầu khi đến kỳ kinh nguyệt. Nhưng tình trạng đau bụng dưới xuất hiện bất thường, đau dữ dội hơn khi đến ngày đèn đỏ hoặc khi quan hệ. Đây là dấu hiệu cảnh báo viêm phụ khoa. Nếu viêm nhiễm nặng, cơn đau có thể lan đến vùng chậu, thắt lưng, kéo dài vài ngày thậm chí vài tuần.
Rối loạn tiểu tiện
Viêm phụ khoa nếu không khám chữa kịp thời sẽ khiến vi khuẩn, nấm, tạp khuẩn đến đường tiết niệu và gây viêm nhiễm đây. Điều này khiến nữ giới cảm thấy buồn tiểu liên tục, đau buốt, khó chịu khi đi tiểu, tiểu nhiều lần về đêm…
Chảy máu âm đạo bất thường
Âm đạo xuất huyết khi quan hệ tình dục lần đầu tiên, khi đến kỳ kinh nguyệt hoặc can thiệp một số thủ thuật ngoại khoa. Nếu vùng kín ra máu bất thường ngoài các trường hợp trên trên thì đây là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh viêm phụ khoa như viêm âm đạo, viêm lộ tuyến cổ tử cung…
Nguyên nhân gây viêm nhiễm phụ khoa
Nguyên nhân chính gây viêm nhiễm phụ khoa là do sự xâm nhập và tấn công của các tác nhân gây hại như vi khuẩn, nấm, trùng roi, ký sinh trùng… Đôi khi, chúng sống ký sinh tại vùng kín, khi gặp điều kiện thuận lợi đã phát triển quá mức và gây nhiễm trùng đường sinh dục. Ngoài ra, viêm phụ khoa còn bắt nguồn từ một số nguyên nhân sau đây:
Thói quen vệ sinh vùng kín không đúng cách
Vệ sinh vùng kín không sạch sẽ cùng với thói quen thụt rửa âm đạo đã vô tình khiến vi khuẩn, nấm, tạp khuẩn… xâm nhập sâu bên trong và gây viêm nhiễm.
Nội tiết tố thay đổi
Nội tiết tố thay đổi khi mang thai hoặc trong thời điểm mãn kinh, tiền mãn kinh là nguyên nhân hàng đầu gây viêm phụ khoa, điển hình nhất là viêm âm đạo. Nội tiết tố thay đổi khiến môi trường âm đạo mất cân bằng, tạo điều kiện cho mầm bệnh xâm nhập, phát triển và gây viêm nhiễm.
Quan hệ tình dục không an toàn
Quan hệ tình dục không an toàn làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm phụ khoa và các bệnh lây truyền qua đường tình dục như sùi mào gà, lậu, giang mai… Do đó, những nữ giới có đời sống tình dục phức tạp, có nhiều bạn tình và không sử dụng bao cao su khi quan hệ sẽ có khả năng mắc bệnh cao hơn người khác.
Tác dụng phụ khi thực hiện thủ thuật ngoại khoa
Nếu quá trình thực hiện thủ thuật phụ khoa như đặt vòng tránh thai, nạo hút thai, vá màng trinh… không đảm bảo kỹ thuật và điều kiện vệ sinh thì tử cung, cổ tử cung, âm đạo sẽ dễ bị tổn thương, viêm nhiễm. Do đó, các bác sĩ Sản phụ khoa khuyến cáo nữ giới nên lựa chọn các cơ sở y tế uy tín, chất lượng cao để đảm bảo thủ thuật diễn ra an toàn, hiệu quả.
Lạm dụng thuốc
Nữ giới dùng thuốc kháng sinh điều trị trị bệnh tiểu đường, tim mạch… Trong thời gian dài có thể gặp tác dụng phụ rối loạn nội tiết tố. Đây là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc các bệnh viêm nhiễm phụ khoa như viêm âm đạo, viêm cổ tử cung… Mặt khác, các thành phần trong thuốc kháng sinh đã tiêu diệt các lợi khuẩn tự nhiên trong âm đạo, làm hàng rào bảo vệ vùng kín suy yếu. Từ đó tác nhân gây hại có cơ hội phát triển mạnh mẽ và gây viêm nhiễm.
Dị ứng với các thành phần hóa chất
Nữ giới có cơ địa nhạy cảm khi tiếp xúc với các thành phần hóa chất trong dung dịch vệ sinh, xà phòng tắm, nước hoa vùng kín, bao cao su… sẽ dễ gặp phản ứng mẩn đỏ, ngứa rát, nổi mụn nước… Một số trường hợp dị ứng nghiêm trọng có thể làm tổn thương và sưng viêm vùng kín, khiến chị em gặp nhiều phiền toái và khó chịu trong sinh hoạt. Tốt nhất, chị em nên lựa chọn các sản phẩm lành tính, có nguồn gốc tự nhiên để đảm bảo an toàn khi sử dụng.
Viêm phụ khoa nguy hiểm như thế nào nếu không khám chữa kịp thời?
Viêm nhiễm phụ khoa nặng sẽ gây ra những phiền toái trong sinh hoạt hàng ngày. Ngoài ra còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản của chị em. Một số tác động xấu phải kể đến như:
Viêm nhiễm diện rộng
Viêm phụ khoa không điều trị sớm và đúng cách sẽ khiến mầm bệnh phát triển. Nó còn làm tổn thương các cơ quan sinh dục bên trong, gây viêm tử cung, viêm vùng chậu, viêm nội mạc tử cung, nhiễm trùng đường tiết niệu…
Vô sinh hiếm muộn
Viêm phụ khoa gây bất lợi với quá trình thụ thai. Nguyên nhân là do viêm nhiễm làm pH âm đạo mất cân bằng, khiến tinh trùng khó sống sót cũng như gặp nhiều khó khăn trên hành trình di chuyển đến gặp trứng để tiến hành thụ thai.
Viêm nhiễm phụ khoa lâu ngày tạo cơ hội cho vi khuẩn, nấm men lan đến tử cung, vòi trứng, buồng trứng… và gây viêm nhiễm tại các cơ quan này. Cơ quan sinh sản bị thương tổn dẫn đến khó thụ thai. Từ đó làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung và vô sinh, hiếm muộn.
Ảnh hưởng đến thai nhi
Sảy thai, sinh non, thai chậm phát triển, thai dị tật, khuyết tật… là biến chứng không hiếm gặp khi phụ nữ mang thai bị viêm phụ khoa nặng. Ngoài ra, trong quá trình sinh thường, em bé có nguy cơ nhiễm khuẩn đường hô hấp, viêm da, viêm mắt do tiếp xúc với mầm bệnh tại ngả âm đạo của mẹ. Vì thế, nữ giới mang thai khi nhận thấy biểu hiện bất thường cần nhanh chóng đến cơ sở y tế chuyên khoa để bác sĩ thăm khám, hỗ trợ điều trị kịp thời.
Giảm chất lượng đời sống tình dục
Vùng kín ngứa ngáy, tiết khí hư có mùi hôi kèm theo cảm giác đau rát, khó chịu khi quan hệ khiến nữ giới mặc cảm, tự ti khi gần gũi với bạn tình, thậm chí nhiều chị em sợ hãi, né tránh “chuyện ấy”. Về lâu dài sẽ dẫn đến giảm ham muốn tình dục và hình thành tâm lý lãnh cảm. Từ đó gây ảnh hưởng đến chất lượng tình dục. Đời sống chăn gối không hòa hợp, êm ấm làm tăng tỷ lệ ngoại tình, ly hôn, khiến hạnh phúc gia đình trên bờ vực tan vỡ.
Phương pháp điều trị viêm phụ khoa hiệu quả
Viêm phụ khoa có thể chữa khỏi được nếu nữ giới thăm khám ngay khi cơ triệu chứng bất thường. Tại các cơ sở y tế, tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và tình trạng sức khỏe của chị em, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp chữa trị phù hợp, hiệu quả.
Điều trị viêm phụ khoa bằng phương pháp nội khoa
Điều trị viêm phụ khoa bằng thuốc áp dụng với trường hợp viêm nhiễm nhẹ, chưa gây biến chứng nguy hiểm. Thuốc chữa viêm phụ khoa là thuốc kháng sinh, kháng nấm dạng uống, bôi hoặc thuốc đặt âm đạo. Công dụng chính của thuốc là ức chế sự phát triển của mầm bệnh, tiêu viêm, diệt khuẩn, ngăn chặn nguy cơ lây lan và cải thiện nhanh triệu chứng bệnh.
Thuốc điều trị viêm phụ khoa cần được bác sĩ kê đơn và hướng dẫn sử dụng. Trong quá trình điều trị, nữ giới cần tuân thủ đúng chỉ dẫn của bác sĩ về liều lượng và thời gian dùng thuốc. Nếu có biểu hiện bất thường, cần ngưng thuốc và đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa để xử lý kịp thời.
Bên cạnh đó, người bệnh không được tự mua thuốc tại các hiệu thuốc tây. Bởi có không ít chị em đã gặp biến chứng dị ứng thuốc, sốc thuốc, viêm nhiễm mãn tính… do dùng thuốc đặt âm đạo bừa bãi tại nhà.
Điều trị viêm phụ khoa bằng phương pháp ngoại khoa
Phương pháp điều trị ngoại khoa được áp dụng với những trường hợp viêm phụ khoa mãn tính, viêm nhiễm lan rộng và gây biến chứng. Bên cạnh thuốc điều trị, bác sĩ sẽ áp dụng linh hoạt một số phương pháp điều trị như đốt laser, đốt điện lấn tối thiểu, công nghệ ánh sáng sinh học… Sự kết hợp giữa phương pháp nội khoa và ngoại khoa giúp tăng hiệu quả điều trị và ngăn chặn biến chứng nguy hiểm.
Phương pháp phòng ngừa viêm phụ khoa
Làm sao để không bị viêm nhiễm phụ khoa là một trong những vấn đề nhận được sự quan tâm của nhiều chị em. Theo các bác sĩ Sản phụ khoa, thói quen sinh hoạt không khoa học, lành mạnh là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng viêm nhiễm phụ khoa. Do đó, để phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh viêm phụ khoa, nữ giới cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Vệ sinh “cô bé” sạch sẽ, nhất là trong ngày đèn đỏ và sau khi quan hệ tình dục. Không thụt rửa âm đạo.
- Giữ vùng kín sạch sẽ, thay giặt đồ lót thường xuyên. Hạn chế sử dụng băng vệ sinh hàng ngày.
- Mặc đồ lót rộng rãi, thoáng mát, ưu tiên chất liệu cotton thấm hút tốt
- Lựa chọn dung dịch vệ sinh dịu nhẹ, chiết xuất tự nhiên để giảm nguy cơ kích ứng vùng kín
- Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng. Tránh xa đồ ăn cay nóng, thực phẩm chế biến sẵn và các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá.
- Nghỉ ngơi đầy đủ, làm việc và hạn chế thức khiu
- Làm việc điều độ, nghỉ ngơi đầy đủ và giữ tinh thần lạc quan, vui vẻ
- Hạn chế thức khuya và căng thẳng kéo dài
- Quan hệ tình dục an toàn, tuân thủ chế độ 1 vợ – 1 chồng
- Khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/lần
Hy vọng với những thông tin mà bài viết cung cấp, chị em đã nắm rõ biểu hiện, nguyên nhân và phương pháp điều trị viêm nhiễm phụ khoa. Mong rằng qua bài viết này, chị em sẽ chủ động hơn trong việc thăm khám phụ khoa để phát hiện sớm các biểu hiện bất thường của bệnh.